Η Θεσσαλονίκη δεν είναι μια πόλη που περιμένει να γίνει προορισμός, είναι ήδη.
Γράφει ο Ιακώβου Κωνσταντίνος, Δημοτικός Σύμβουλος Θεσσαλονίκης
Με ιστορία 2.300 ετών, πλούτο πολιτισμού, ακαδημαϊκή ζωντάνια και γαστρονομική υπεροχή, έχει όλα τα συστατικά. Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με ισχυρή ταυτότητα, αυθεντικότητα και πολιτιστικό βάθος. Δεν χρειάζεται να πειστεί κανείς για το δυναμικό της – χρειάζεται όμως να γίνει σοβαρή και συστηματική δουλειά ώστε αυτό το δυναμικό να μετατραπεί σε πραγματικό και βιώσιμο τουριστικό πλεονέκτημα. Αυτό που λείπει είναι η σύνθεση τους σε ένα ισχυρό και συνεκτικό τουριστικό αφήγημα.
Μια αέναη κουβέντα για τον τουρισμό δεν βοηθά – όποιος έχει ταξιδέψει σε τουριστικούς προορισμούς με ισχυρό αποτύπωμα, γνωρίζει τί έχουμε, τι μας λείπει, που υστερούμε και που είμαστε καλοί. Παρόμοια εικόνα μας δίνουν και τα στοιχεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης και του ΙΝΣΕΤΕ, η πληρότητα των ξενοδοχείων το 2024 κινήθηκε σε ποσοστά άνω του 70%, ενώ οι διεθνείς αφίξεις αυξήθηκαν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Παράλληλα, η πόλη σκαρφάλωσε στην 26η θέση συνεδριακών προορισμών στην Ευρώπη. Οι αφίξεις αυξάνονται, τα αεροπορικά δρομολόγια πολλαπλασιάζονται, και η πόλη αναδεικνύεται ως city break προορισμός. Ως εδώ τα θετικά.
Κι όμως, η ημερήσια κατά κεφαλή δαπάνη παραμένει χαμηλή. Οι επισκέπτες διαμένουν λίγο, καταναλώνουν περιορισμένα, και συχνά φεύγουν με την αίσθηση μιας πόλης που δεν αξιοποίησε στο έπακρο τις δυνατότητές της. Γιατί; Διότι η τουριστική εμπειρία δεν εξαρτάται μόνο από την ιστορία ή τη θέα – εξαρτάται από τις υποδομές, την καθημερινότητα, την καθαριότητα, τη λειτουργικότητα, την έλλειψη οργανωμένων πολιτιστικών διαδρομών κ.α.
Τα επίσημα στατιστικά είναι ενθαρρυντικά, αλλά αποκαλυπτικά των αδυναμιών.
Ο τουρισμός της πόλης δεν πρέπει να μετριέται απλώς σε αφίξεις. Πρέπει να στοχεύει στη ποιότητα, τη διάρκεια και την εμπειρία. Και αυτό σημαίνει στρατηγική. Χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τουριστική αναγέννηση. Χρειαζόμαστε επίσης στρατηγική για τις υποδομές. Καθαρές πλατείες και δρόμους, πεζοδρομήσεις με προδιαγραφές, συντηρημένα μνημεία και προσβάσιμους πολιτιστικούς χώρους, φωτισμό, ασφάλεια, και κυκλοφοριακή οργάνωση. Πόλεις που επένδυσαν σε αυτές τις βασικές λειτουργίες, είδαν ραγδαία βελτίωση του brand τους ως τουριστικοί προορισμοί. Με υποδομές που να σέβονται τον επισκέπτη και τον πολίτη. Με λειτουργικό μετρό, πεζοδρομήσεις, ποδηλατοδρόμους, καθαρές γειτονιές, και δημόσιο χώρο που εμπνέει. Η εμπειρία του επισκέπτη αρχίζει από το αεροδρόμιο και τελειώνει στο πεζοδρόμιο έξω από το κατάλυμά του.
Ταυτόχρονα, είναι επιτακτική η ανάγκη συνεργειών. Ο Δήμος Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να είναι απλός διαχειριστής – πρέπει να γίνει συντονιστής δυνάμεων. Επιμελητήρια, τουριστικοί φορείς, ξενοδόχοι, πανεπιστήμια, πολιτιστικοί οργανισμοί, νέοι επιχειρηματίες – όλοι πρέπει να μπουν στο ίδιο τραπέζι, με σχέδιο και συνέχεια. Όχι με μικροπολιτικές βλέψεις – είναι κοντόφθαλμο. Η πόλη έχει ταλέντο, επιχειρηματίες, πολιτιστικούς φορείς και πολίτες που διψούν για κάτι καλύτερο. Εκεί ακριβώς είναι ο ρόλος της δημοτικής αρχής – να συντονίσει, να φέρει γύρω από το ίδιο τραπέζι όλους τους κρίσιμους παράγοντες και να οδηγήσει τη Θεσσαλονίκη σε μια νέα εποχή τουριστικής ταυτότητας και ευημερίας.
Κλείνοντας αυτό το σημείωμα θα ήθελα να επισημάνω κάτι επίσης επίκαιρο. Η Θεσσαλονίκη πρέπει να επενδύσει στον τουρισμό ως πυλώνα εξωστρέφειας και πολιτιστικής οικονομίας, όχι όμως ως μοναδική λύση. Χρειάζεται ταυτόχρονα μια οικονομία καινοτομίας, ένα πανεπιστήμιο διασυνδεδεμένο με την παραγωγή, ισχυρές πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες, και κυρίως μια πόλη λειτουργική για τους ανθρώπους της. Μόνο τότε ο τουρισμός θα γίνει εργαλείο προόδου και όχι βάρος άνισης ανάπτυξης.